Wat is stabiliteit stabiliteit?
Stabiliteitsoefeningen voor je enkel of knie heb je vast alleen gehad wanneer hier een reden voor was. Een revalidatie na een blessure of een sport specifiek technisch doel. Allereerst wil ik de definitie van stabiliteit uitleggen aan de hand van Reeves en Cholewickey’s theorie, deze luidt als volgt: ‘Een systeem is ‘stabiel’ wanneer het uit balans gebracht wordt en vervolgens terugkeert in een gedrag wat bijna niet te onderscheiden is van de oorspronkelijke positie”. Uiteindelijk keren bijna alle systemen, in dit geval je been, weer terug in een oorspronkelijk positie, maar hoe? In de fysiotherapie gebruiken we daarom liever de term ‘robuustheid’. Stabiliteit is er of het is er niet, een tussenweg is er niet. Stabiliteit en robuustheid worden vaak door elkaar gehaald; stabiliteitsoefeningen maken het been robuuster, niet stabieler.
Stabiliteitsoefeningen voor blessurepreventie
Uiteindelijk is robuustheid een fysieke actie die door snelle sensorische feedback vanuit het brein tot stand komt.
Er is toch redelijk wat onderzoek gedaan naar de preventie van enkel- en knieblessures bij sporters en daarbij niet geheel onbelangrijk: het werkt! Maar hoe werkt het? Denk hierbij niet alleen aan de pijnplek. Uiteindelijk is robuustheid een fysieke actie die door snelle sensorische feedback vanuit het brein tot stand komt. Er zijn, wat mij betreft, een aantal kenmerken waar aan stabiliteitsoefeningen moeten voldoen: Lokaal trainen, gehele ketentraining, functionele (sport specifiek) training en sensorische feedback stimulatie.
Lokaal trainen
Als je problemen met je knie hebt waarbij er een indicatie voor oefentherapie is, zorg dan dat je de spieren rondom het gewricht sterk maakt in zowel het uithoudingsvermogen als maximaal-, explosieve- en snelkracht.
Gehele ketentraining
Ketentraining betekent dat je het te trainen gebied wat ruimer ziet. Dus als je je enkel wil op trainen, zorg er dan voor dat je ook je knie, heup en romp meetraint. Vooral de spieren rondom de heup hebben een zeer belangrijke rol in het behouden van robuustheid en stabiliteit van je benen.
Functioneel (sport specifiek) trainen
Als je uiteindelijk sterk genoeg bent wil je de kracht en robuustheid ook kunnen overbrengen naar functies of sport specifieke bewegingen. Een schaatser maakt dan bijvoorbeeld schaatspassen, een wielrenner raad ik vaak Bulgarian Split Squats aan.
Sensorische feedback
Uiteindelijk zorgt een opbouw van lokaal naar functioneel trainen ook voor een stimulans in je sensorische feedback. Je brein moet de activatie van de spieren snel kunnen inzetten. Wanneer je dit vaker in de bewegingen hebt gedaan waarin je wilt verbeteren, zal dit zorgen voor een betere robuustheid. Om hier nog extra aandacht aan te geven kun je gebruik maken van dubbeltaken. Voorbeeld: wanneer je op één been staat kun je als extra taak een bal tegen de muur gooien, je ogen dicht doen of een bal met je andere voet tegen de muur aan schoppen.
Verbeter je robuustheid met de bovenstaande stabiliteitsoefeningen en tips!
