Lage rugpijn
We stappen weer massaal de racefiets op, trekken de hardloopschoenen aan, verwijderen alles uit de tuin wat geen boom of plant is en de grasmaaier trekken we weer als vanouds door de slootwal alsof we zelf een klepelmachine zijn, want: het is weer lente.
Uit eigen interpretatie ga ik ervan uit dat als we buiten bezig zijn, we vaak lichamelijk actiever bezig zijn dan binnenshuis in de winter. En dan hopen dat we deze lente nog buiten mogen komen… genoeg daarover.
Voorjaarsklachten
Het voorjaar staat bij ons in de praktijk bekend als een drukke periode waarin veel patiënten de praktijk (weer) weten te vinden. Pijnklachten n.a.v. activiteiten die we even een paar maanden in de ijskast hebben geparkeerd. Nu moet je niet gelijk denken dat dit een oproep tot inactiviteit in de lente is, maar het was meer een inleiding om te praten over het meest voorkomende gezondheidsprobleem dat we in de eerstelijns fysiotherapie zien: Lage rugpijn.
Er is gebleken dat 49-70% van de bevolking minimaal 1x in z’n leven last heeft van rugpijn.
We kunnen lage rugklachten categoriseren in twee delen:
- Aspecifieke lage rugklachten:
- Pijn in de onderrug- en bekkenregio met eventueel uitstraling naar het been.
- Specifieke lage rugklachten:
- Spondylosisthesis
- Morbus Bechterew
- Lumbaal radiculair syndroom
- Wervelkanaalstenose
Ik ga mij in deze blog richten op de Aspecifieke lage rugklachten. Aspecifieke lage rugpijn is een gezondheidsprobleem dat zich voornamelijk uit in pijnklachten in het gebied van de lendenwervel en het SI-gewricht met de daaromheen liggende spieren, ligamenten, zenuwen etc. met eventueel uitstralende pijn in het been, meestal tot aan de knie.
Onderzoeksgegevens op een rij:
- Er is gebleken dat 49-70% van de bevolking minimaal 1x in z’n leven last heeft van rugpijn.
- Bij 75-90% van de mensen herstellen de rugklachten spontaan binnen 4-6 weken.
- Bij minder dan 10% van de mensen leidt rugpijn tot werkverzuim en van de mensen die verzuimen kan 75% binnen 4 weken zijn werkzaamheden weer hervatten.
Heb je rugklachten? Dan hoop ik met bovenstaande punten al wat angst weg te hebben genomen.
Maar hoe weet ik nou of ik aspecifieke rugklachten of specifieke rugklachten heb?
“Ik heb lage rugpijn, wat is er aan de hand en wat kan ik eraan doen?”
In het geval van aspecifieke lage rugklachten weten we nooit precies wat voor weefsel er in de rug zorgt voor jouw rugpijn. De pijn kan namelijk afkomstig zijn uit alle weefsels rondom het gebied. Het is niet erg dat we niet precies weten welk weefsel is aangedaan, want zoals ik hierboven noem, gaat de rugpijn vaak vanzelf over. Mocht de pijn wel blijven aanhouden dan zijn er een aantal factoren die de prognose kunnen beïnvloeden.
Factoren die de prognose kunnen beïnvloeden
| Factor | Advies |
| Beperkingen in activiteiten | Blijf bewegen, ook tegen de pijnlijke richting in |
| Uitstralende pijn | Dit kan veroorzaakt worden door weefsel in het lage rug gebied, we noemen dit referred pain, en door te blijven bewegen werkt deze pijn dempend op het desbetreffende gebied. |
| Hoge intensiteit van pijn | Bewegen werkt pijn dempend. |
| Pijn over een groot gebied van het lichaam | Dit is vaak niet een gevolg van de lage rugpijn, maar heeft meer met je pijnsysteem te maken |
| Hoge leeftijd | We kunnen er niet om heen dat er leeftijdsgebonden degeneratieve verschijnselen zijn, wat betekent dat de kwaliteit van het weefsel minder wordt
|
| Slechte algemene gezondheid | Probeer een gezond leefstijl aan te nemen en beweeg voldoende |
| Overgewicht | In overtollig vetweefsel is een chronisch ontstekingsproces gaande. Probeer door laag intensieve en lange aerobe activiteiten je vet te verbranden. |
| Stress/Depressie/Angst/ Vermijdingsgedrag/Catastroferen van je klacht | Weten dat dit de rugpijn kan beïnvloeden is belangrijk en eventueel passende hulp inschakelen. |
| Zwaar werk | Probeer je werk zo gezond mogelijk uit te voeren. Train de benodigde spieren en leer houdingen aan die je rug kunnen beschermen bij het werk. |
| Angst voor bewegen | Probeer (met hulp) langzaam de activiteit te hervatten |
| Ernstige bewegingsbeperking | D.m.v. oefentherapie of manuele therapie kun je proberen de beweeglijkheid toe te laten nemen. |
“Maar hoe weet ik nou of ik aspecifieke rugklachten of specifieke rugklachten heb?”
Daar hebben we als fysiotherapeut een aantal testclusters voor i.c.m. de informatie die jij als patiënt geeft.
“Ik heb vaak rugpijn, wat kan ik er preventief aan doen?”
|
Tip 1: Probeer veel te blijven bewegen en varieer gedurende de dag in je lichaamshouding. |
Tip 2:
Het is belangrijk om je bewust te worden van bewegingen en coördinatie in je onderrug. |
Tip 3:
Begin met sporten, zo train je niet alleen je spieren, maar ook je algehele gezondheid. |
Tip 4: Overal waar “te” voor staat is niet oké. Bewegen is heel goed, maar overdrijf het niet. |
Dan hier nog een greep uit de bak met termen van de patiënt met lage rugpijn
“Mijn wervels staan scheef”
Jouw wervels staan niet scheef, dat kan namelijk niet. Hooguit heb je een compensatie houding, omdat je een pijnvrije positie wilt aannemen.
“Wervel L4-5 staat naar links geroteerd”
Onzin, je wervel kan niet geroteerd staan naar rechts of links. Die mogelijkheid is er simpel weg niet (op vreselijke trauma’s na) en er is al helemaal niet een collega-therapeut die dit met het blote oog kan waarnemen.
“Mijn bekken ligt er uit”
“Mijn linker bekken staat naar voren gedraaid”
“Het SI zit vast”
Het SI-gewricht, dat het staartbeen met je bekken verbindt, is een heel stug gewricht. In het begin van ons leven is hier een beweging in mogelijk van zo’n 1-4 graden en vanaf onze 50e levensjaar vindt hier weinig tot geen beweging meer plaats. Dus nee, je bekken ligt er niet uit, zit inderdaad vast, en je SI staat niet gedraaid.
Of …
“Ik zit altijd rechtop, dus daar kan het niet aan liggen”
Dat je je bewust bent van je houding is heel goed, maar je kan ook over gefocust raken.
Zoals ik hierboven beschrijf overal waar “te” voor staat is niet goed. Je moet blijven variëren in je houding en beweging. Zit je de hele dag recht op? Ga gerust eens onderuit gezakt zitten! Zit je de hele dag onderuitgezakt? Ga eens wat vaker recht op zitten! Zit je te lang? Ga af en toe even lopen! Loop je te lang? Ga af en toe even zitten!
“Ik ben 70 jaar en mijn rug is versleten”
Dat klopt, want bij 100% van uw leeftijdsgenoten zijn er leeftijdsgebonden degeneratieve verschijnselen te zien, wat betekent dat de kwaliteit van het weefsel minder wordt. Geen zorgen! Dit is niet altijd wat de pijn veroorzaakt, want slijtage kan ook zonder symptomen voorkomen.
Onkruid vergaat niet! Dus hup de tuin in, trek die grasmaaier door de slootwal en stap daarna nog even op de racefiets! Maar overdrijf het niet!
